Dom energooszczędny powinien mieć zbliżony do zwartej bryły kształt, na przykład kwadrat lub prostokąt, aby uniknąć zbędnych narożników na ścianach, co zmniejsza straty ciepła. To samo dotyczy dachu, który powinien być jak najmniej skomplikowany, np. dwu- lub jednospadowy. Istotna jest także dobra izolacja termiczna (poniżej 0,2 W/m²K), a okna i drzwi powinny być wybierane pod kątem niskiego przewodzenia ciepła. Duże okna na południowej stronie budynku pomagają wykorzystać naturalne źródło ciepła.
Innym ważnym elementem w projektowaniu domów energooszczędnych jest wykorzystanie alternatywnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne generujące prąd czy pompy ciepła. Im mniej polega się na tradycyjnych źródłach energii, tym wyższy poziom oszczędności energetycznych można osiągnąć. Można też zaprojektować dom energooszczędny, np. z ekologicznym kotłem na paliwo stałe (kotły pelletowe) lub gazowe.
Dom pasywny musi mieć kształt prostokątny, a wszystkie okna powinny być umieszczone na południowej stronie. Dzięki oknom jedynie od strony południowej, taki dom może być wystarczająco ogrzewany. Wynika to z faktu, że dom ten nie powinien posiadać aktywnych źródeł ciepła i powinien czerpać energię termiczną przede wszystkim ze słońca lub ewentualnie z dodatkowych pasywnych źródeł, takich jak pompy ciepła. Oczywiście, aby osiągnąć ten cel, dom pasywny musi być tak zaprojektowany, aby jego zapotrzebowanie na celu grzewczym wynosiło mniej niż 15 kWh/m² na rok, co odpowiada ilości energii dostarczanej przez zaledwie 1,5 litra oleju opałowego. Według wytycznych dotyczących domów pasywnych, ściany tych budynków muszą charakteryzować się współczynnikiem przenikania ciepła na poziomie 0,12 W/m²K, co jest znacznie niższym wymogiem niż dla domów energooszczędnych.
Obecnie ekologia i postęp technologiczny idą ręka w rękę. Coraz nowocześniejsze innowacje nie tylko poprawiają jakość życia człowieka, ale także mają pozytywny wpływ na środowisko naturalne. Domy pasywne i energooszczędne to jedne z wielu sposobów na walkę z globalnym ociepleniem.